Star Wars – heerlijk! Ondanks dat ik al mijn hele leven een enorme fan ben, heb ik vroeger, totdat een paar jaar geleden X-Wing uitkwam, nauwelijks Star Wars bordspellen gespeeld. Inmiddels is dat aardig veranderd en ook voor Star Wars geldt: er is voor ieder wat speels! Ook de afgelopen jaren zijn er een hoop leuke Star Wars spellen verschenen.
Gelukkig ben ik niet de enige Star Wars-fan en is dit artikel mede tot stand gekomen met behulp van Mark (van de Board Game Brothers podcast en website) en Frank (van de Instagram-pagina Boardgame_Frank).
“A long time ago in a galaxy far far away…”
Binnenkort is het 4 mei, oftewel “May the Fourth” (be with you). Die dag is niet toevallig verkozen om Star Wars en haar fandom te vieren. Het klinkt raar om op deze manier een serie aan films en bijbehoren te vieren, maar Star Wars heeft zo’n invloed gehad op onze (film)cultuur en levens dat het niet geheel onterecht is. Voor veel mensen is Star Wars een onmisbaar onderdeel van hun leven en de “Crazy thing is, it’s true… all of it, the Force, the Jedi, it’s all true.”
Iedereen die mij een beetje kent, weet dat ik verzot ben op (vrijwel) alles wat met Star Wars te maken heeft. Ik groeide voor een overgroot deel op in de jaren 90 en toen was er al meer Star Wars content beschikbaar dan menig mens in diens leven kan consumeren. Als klein Daantje keek ik regelmatig naar VHS-banden van de oorspronkelijk films. Dat was nog voordat Han Solo op de staart van een slecht geanimeerde CGI Jabba the Hutt ging staan in A New Hope. In 1996 lanceerde Lucasfilm het ‘Shadows of the Empire’ mega multimediaproject met videospellen, strips en ontelbaar veel actiefiguren. Ik heb nog steeds ergens een Swoop Bike en Swoop Trooper (soort Star Wars versie van een bikerbende) liggen… Maar mijn levensgrote Gonk Droid-model en exclusieve action figure van ieders favoriete personage Glup Shitto blijven mijn favoriet.
Eind jaren ’90 kwam Star Wars weer in een stroomversnelling. Ik zag Episode I: The Phantom Menace in de bioscoop, spaarde zegeltjes bij de (destijds nog) Smith’s chipszakken om een radiografische R2-D2 bij elkaar te sparen (ik spaarde overigens slechts voldoende zegeltjes voor een Qui-Gon Jinn lollyhouder) en speelde Star Wars Episode I Podracer meermaals uit. Tevens verscheen het allermooiste deel van mijn jeugd: Star Wars Lego. Na de jaren ‘90 verschenen Episode II en III in de bioscoop en verschenen er extreem veel videospellen (KOTOR, Battlefront en Jedi Outcast) om de fan in mij in leven te houden. Veel mensen kijken rond de kerst Harry Potter of The Lord of the Rings, maar ik kijk meestal de originele Star Wars Trilogie.
Er was in de jaren na de prequel trilogie wat meer ‘droogte’ op wat videospellen en boeken na. Met The Force Unleashed probeerde Lucasfilm net als bij Shadows of the Empire een groot multimediaproject op te zetten, maar het haalde niet de verwachtingen en na de commerciële en kritische koude ontvangst van deel II werd de stekker uit veel projecten getrokken bij Lucasarts. Disney kocht Lucasfilms voor een recordbedrag en er werden nieuwe projecten aangekondigd. In 2015 verscheen met veel bombarie The Force Awakens en Star Wars werd ge(her)introduceerd aan een hoop nieuwe en terugkerende fans. Inmiddels zijn er (weer) verschillende media verschenen en verschijnen er zelfs live-action Star Wars televisieseries met een hoge productiekwaliteit. Wie had dat gedacht?
Er zijn ook een hoop bordspellen verschenen. In respectievelijk 2000 en 2002 verschenen de spellen Star Wars: The Queen’s Gambit en Star Wars: Epic Duels. Star Wars: The Queen’s Gambit was een echte culthit en is erg gewild bij verzamelaars terwijl Epic Duels nieuw leven en een nieuwe verflaag heeft gekregen in de vorm van de populaire spellenreeks Unmatched. Een x-(wing) aantal jaar geleden verscheen ook het spel Star Wars Risk, voor twee spelers, dat sommige elementen van The Queens Gambit combineerde met Risk en hierdoor een verrassend leuke combinatie afleverde. Maar ook tegenwoordig is erg genoeg te spelen, want er is, zoals de titel en de intro al doen vermoeden, voor ieder wat speels!
X-Wing: the Miniatures Games
Het eerste ‘moderne’ Star Wars bordspel dat ik speelde, is eigenlijk een miniatures game en dat is Star Wars X-Wing: the Miniatures Game uitgegeven door Fantasy Flight. X-Wing is meer dan een spel en eigenlijk, net als Legion en andere miniatuurspellen, een hobby op zich. Net als bij andere miniature games, zoals Warhammer, is X-Wing een plastic crack/addiction. Het spel, waarbij spelers met elkaars star fighters elkaar uit de lucht proberen te schieten, wordt gespeeld met kleine plastic ruimtescheepjes en daar zijn er een hele hoop van beschikbaar om te verzamelen. Spelers stellen op basis van een puntensysteem een eigen kleine squadron aan star fighters samen. Spelers kiezen in het geheim een manoeuvre, voeren de manoeuvres uit en vallen aan met hun wapens net zolang tot hun tegenstanders naar een ander universum zijn geschoten. Vecht je liever op grotere schaal? Dan is Star Wars Armada, een ander miniatuurspel met ruimteschepen, vast iets voor jou. “Red leader standing by.”
Legion
Er zijn meerdere miniature games beschikbaar voor Star Wars, waaronder Star Wars: Legion. Dit spel is voor Mark van de Board Game Brothers de absolute Star Wars topper vanwege het volgende:
“In Legion spelen twee spelers de grondgevechten na die hebben plaatsgevonden in het Star Wars universum. Legers worden op basis van punten opgebouwd en wie na zes rondes het doel heeft gehaald is de winnaar in dit spel. Het spel begon ooit met twee facties, maar tegenwoordig kan je kiezen uit een heel scala aan opties. Beide partijen kunnen het gewone voetvolk zoals stormtroopers en rebel troopers inzetten, maar het is ook mogelijk om de hulp in te roepen van de Emperor en Leia Organa, maar deze zijn uiteraard waardevoller en kosten dus meer punten. Star Wars Legion is ook een hobby op zich, want je kunt helemaal los gaan op het schilderen van de mini’s en het maken van terrein wat helemaal pas in het sfeertje. Doordat er veel met dobbelstenen gespeeld wordt in dit spel is het altijd mogelijk om een onmogelijke actie uit te voeren, dit zorgt altijd voor gedenkwaardige momenten. Stormtroopers die opeens wel alles raken bijvoorbeeld. Het Star Wars sfeertje komt helemaal tot zijn recht in Star Wars Legion.”
Jabba’s Palace: a Love Letter game
Miniatuurspellen zijn complex door de vele regeltjes. Spelers die een simpel Star Wars spel willen spelen, kunnen hun hart ophalen met Jabba’s Palace: a Love Letter game. In dit eenvoudige spel, dat gebaseerd is op het populaire kaartspel Love Letter, trekken spelers een kaart en spelen zij een van de twee kaarten in hun hand net zo lang tot een speler, op basis van de speciale eigenschappen van kaarten, heeft gewonnen. Een heerlijk Star Wars spelletje om tussendoor te spelen.
The Clone Wars (Pandemic System)
Ook Star Wars: The Clone Wars is een variant op een populair spelsysteem: Pandemic. In tegenstelling tot Pandemic gaan spelers geen ziektes bestrijden maar de Sith, seperatisten en hun leger aan droids. The Clone Wars biedt veel variatie op het oorspronkelijk Pandemic en is in mijn mening, mede door het thema, de beste (niet legacy) versie van Pandemic. Het spel bevat verschillende Sith-vijanden en aanverwanten, die op hun eigen manier een bedreiging vormen, en ook verschillende missies waardoor het spel zeer gevarieerd is. Daarnaast worden de kaarten op een unieke manier gebruikt en bevat het spel spannende gevechten waardoor het duidelijk meer dan enkel een Pandemic clone is. Dit spel is perfect voor de Jedi die graag samen het heelal beschermen tegen de Dark Side.
Imperial Assault
Wil je een (gedeeltelijk) coöperatieve ervaring dan is het verhalende spel Imperial Assault wellicht het spel voor jou. Imperial Assault is het kleine Star Wars broertje van het populaire spel Descent en Mark (Board Game Brothers), zegt hierover het volgende:
“Dit spel heeft me langzaam naar de duistere zijde geduwd. Imperial Assault is het eerste spel wat ik kocht waar plastic miniaturen inzaten. Dit spel is gebaseerd op Descent wat een echte dungeon crawler is. Twee tot vijf spelers duiken in een verhaal waarbij één iemand de kwaadaardige empire is die het scenarioboek beheert, de overige spelers zijn rebellen die uiteenlopende missies uitvoeren. Het redden van gevangen, speuren in exotische locaties of het ombrengen van een hoge officier het kan allemaal. Zowel de empire als de rebellen zijn in staat om nieuwe eigenschappen tijdens verschillende campagnes te vergaren waardoor ze gaandeweg sterker worden. Dit is roleplaying voor mensen die niet willen rommelen met boeken etc. Naast de variant waarbij je tegen elkaar speelt is er ook een app die de rol van empire op zich neemt, hierdoor wordt het spel volledig coöperatief. Daarnaast is er ook een skirmish variant waarbij je in kleine teams één tegen éen speelt op een zelfgemaakte map. Voor dit specifieke spel geldt ook voor ieder wat speels dus!”
The Deckbuilding Game
Met Star Wars the Deckbuilding Game gaan twee spelers de strijd met elkaar aan. Een speler neemt de rol aan van het kwaadaardige keizerrijk en de andere speler kruipt in de oranje jumpsuit van de rebellen. Star Wars the Deckbuilding is een redelijk eenvoudige deckbuilder waarbij spelers nieuwe kaarten kopen en hun verworven kaarten gebruiken om zichzelf te verdedigen en om elkaar aan te vallen. Heb je voldoende thuisbasissen van de andere speler verslagen, dan heb je gewonnen.
Wat deze deckbuilder onderscheidt van andere deckbuilders is het interactieve karakter en het spelelement waarbij kaarten verschillende loyaliteiten hebben, die de dynamiek tussen spelers beïnvloedt. Spelers kunnen hun ‘eigen’ kaarten uit de markt kopen en de kaarten die hun tegenstander kan kopen, kunnen ze uit de markt aanvallen zodat de andere speler geen kans krijgt deze kaarten aan te schaffen om diens deck te verbeteren. Daarnaast is het thema op geweldige wijze geïmplementeerd wat zeker voor een deckbuilder een bijzondere prestatie is. Dit is dus het spel voor de Star Wars liefhebber die van deckbuilders houdt.
Outer Rim
Frank (van de Instagrampagina Boardgame_Frank) is een fan van Star Wars: Outer Rim en dat komt omdat, in de woorden van Frank, “Outer Rim een uniek spel binnen de Star Wars collectie is die alles net even anders aanpakt. Ben je even moe van de grote veldslagen en laserzwaard zwaaiende helden en schurken? Dan is Outer Rim een hele fijne uitstap het grotere Star Wars Universum in.
In dit ‘’pick up and delivery’’ bordspel speel je met smokkelaars en premiejagers, op zoek naar faam en rijkdom. Ga je spice smokkelen met Han en de Millenium Falcon? Missies voltooien met Jyn Erso of toch liever achter de premies aan als Boba Fett? De keuze is volledig aan jou. Elke beurt beweeg je over de map naar nieuwe planeten, koop je upgrades en/of missies van de markt en heb je een ‘’encounter’’ afgestemd op waar of met wie jij op dat moment bent.
Waarom is Outer Rim uniek? De sandbox benadering geeft een speler veel vrijheid om elke keer weer andere avonturen te beleven, zonder daarbij in te leveren op de thematische ervaring. En het upgraden van je spaceship en het voltooien van missies geeft veel voldoening gedurende het spel. Dat een potje soms aan de lange kant kan zijn en er niet altijd evenveel interactie is met de andere spelers heeft mij nog niet een keer weerhouden om het spel op tafel te krijgen. Wat mij betreft is Outer Rim voor iedere Star Wars fan een absolute aanrader!”
Meer Star Wars
Wil je volledig in stijl blijven, dan is het kaartspel Sabacc wellicht iets voor jou en jouw vrienden. Deze combinatie tussen poker, blackjack en Gin Rummy is een populair tijdverdrijf onder smokkelaars en ander scum & villainy in the outer rim, maar niet het beste Star Wars spel dat beschikbaar is. De kaarten zijn overigens wel erg cool.
Ondanks dat we veel spellen benoemen zijn de bovengenoemde spellen slechts een kleine greep uit het assortiment aan Star Wars spellen. Ik zou graag ook nog een verwijzing willen maken naar het grootschalige Star Wars: Rebellion en het, inmiddels niet langer beschikbare, dobbelsteenverzamelspel Star Wars: Destiny. Er zijn verschillende Star Wars spellen in alle vormen en maten, van licht tot complex, van kleinschalig naar grootst en elk bordspelgenre passeert de revue. De gemene deler is het Star Wars-thema, maar er is dus werkelijk voor ieder wat speels!
Met veel dank aan Mark en Frank voor hun bijdrage aan dit artikel!
