De honingbij is een uiterst markant insect of beter gezegd: een bij-zonder beestje. De honingbij is enorm belangrijk voor de mens en ook ons ecosysteem. De honingbij is namelijk, net als zijn neefje de hommel en nichtje de wilde bij, een belangrijke ‘bestuiver’. Dat wil zeggen dat de honingbij een belangrijk element is van de ‘bevruchting’ van planten. Bestuivers, zoals de honingbij, brengen stuifmeel van de meeldraden van de ene bloem naar de stamper van een andere bloem. Deze bestuiving is belangrijk voor de voortplanting van planten en bloemen en zorgt onder meer voor betere vruchtvorming. De bij is eigenlijk dus een soort Cupido, maar in plaats van het schieten met pijlen, schieten ze met stuifmeel. Dit bezige beestje speelt dus een bij-langrijke rol in het vervullen van de kinderwens van planten.
Naast dat bijen dus betrokken zijn bij bestuiving, en dus belangrijk zijn voor onder meer ons ecosysteem en voedselvoorziening, zijn deze bezige bijtjes ook bijzonder productief en maken de mens en andere zoogdieren maar al te graag gebruik van de diensten van de bij. Honingbijen produceren onder meer, vanzelfsprekend, honing: een gouden en zoetige viscose vloeistof die ontelbare toepassingen kent. Die gouden goedje valt goed in de smaak, vandaar dat in het bordspel Honey Buzz, van Happy Meeple Games, de ‘moeren’ (de koninginnen) van verschillende bijenkoloniën hebben besloten om hun honing op de markt aan te bieden en te verkopen aan de verschillende dieren van het bos. De spelers nemen de rol aan van de hoofdaccountant van een bijenkolonie (ieders droom als kind) en moeten een efficiënte honingfabriek optuigen om de meeste knaken te verdienen. Kunnen de andere spelers jou niet bij-benen of halen ze je angel eruit?
Spelverloop
In Honey Buzz gaat iedere speler een eigen bijenkolonie opbouwen door om beurten tegels te verzamelen. Tijdens een beurt kan een speler een tegel pakken of gebruikte bijen (vertegenwoordigd door houten meeples: de beeples) terughalen naar de kolonie. Om een tegel te verzamelen moet een speler een stapel bijen plaatsen op bij-behorende plekken op het speelbord. De actieve speler moet precies 1 bij meer kunnen bijplaatsen dan de hoogste stapel die al aanwezig is. Als de hoogste stapel 2 bijen bevat, dient de speler dan ook een stapel van 3 bijen te plaatsen. Als er geen bijen op het veld liggen, hoeft een speler uiteraard maar een enkel solitair bijtje te plaatsen.
Met de zojuist verworven tegel, gaat de speler aan diens bijenraat bouwen. Bijenraten zijn zeshoekige cellen die bijen vormen van een goedje genaamd bijenwas dat door bijen wordt gemaakt van honing. Net als honing kent bijenwas ook ontelbare toepassingen. Bijenwas is echter niet eenvoudig te produceren en voor 1 liter bijenwas is soms wel 6 liter honing nodig. Mede doordat deze was zo kostbaar is voor de bijen, krijgen cellen van bijenraat de kenmerkende zeshoekige vorm. Deze vorm is namelijk stevig en kost de minste grondstoffen! Lege cellen in de bijenraat worden gebruikt om geproduceerde honing, stuifmeel of larve (baby bijtjes) op te slaan. Dat is overigens ook precies wat spelers zullen doen met de verzamelde tegels. Spelers dienen de tegels zo te plaatsen dat er lege zeshoekige cellen ontstaan in hun bijenraat en dan begint het motortje van dit spel echt te zoemen.
Op elke tegel die spelers verzamelen staat een illustratie. Deze illustratie komt overeen met een actie die spelers mogen verrichten zodra de actie geactiveerd wordt. Zodra er een lege cel ontstaat, mag een speler alle aangrenzende acties op activeren. Er zijn verschillen tegels (en dus acties) te verzamelen:
- Perkament: met dit boekhoudkundige trucje kan je een actie naar keuze verrichten (deze tegel kost echter naast het plaatsen van een bijenstapel ook geld om te verzamelen) ;
- Larve: met deze actie kan een speler nieuwe bijen krijgen. Nadat deze actie wordt geactiveerd komt er een bij op de kraamkamer in het spelbord. Zodra een speler bijen terughaalt, krijgt de speler ook de nieuwe bij;
- Geld: door deze tegel te activeren ontvangt een speler 5 munten;
- Voedsel verzamelen: met deze actie mag een speler diens zijn of haar bijenfiche over het grid met nectartegels verplaatsen. Nectar is als bron van suiker essentieel voor de productie van honing. Deze nectartegels kan een speler verzamelen als er een lege plek in de kolonie is en het patroon van deze lege plek overeenkomt met de desbetreffende nectartegel. Kan een speler na deze actie gen nectartegel pakken, dan krijgt deze speler als troostprijs wel pollen;
- Waaier: met de waaieractie kunnen spelers nectartegels activeren. De speler legt het waaierfiche in de bijenkolonie en alle aangrenzende nectartegels produceren nectar;
- Markt: met de marktactie kan een speler nectar of pollen verkopen voor geld of inwisselen om specifieke bestellingen te voltooien voor extra punten.
Als een speler geen tegel kan of wil pakken, haalt deze speler zijn of haar bijen terug.
Het spel is afgelopen zodra de markt is verzadigd, omdat de spelers te vaak nectar hebben verkocht of voldoende bestellingen zijn voltooid. De speler met de meeste poen wint. Spelers krijgen nog munten (punten) toegekend voor de door hun voltooide bestellingen, nectar of pollen die zij nog hebben en ook voor het voltooien van openbare doelkaarten.
Conclusie
Ik vind Honey Buzz een bij-zonder leuk spelletje. De productiewaarde van het spel is hoog. De illustraties en vormgeving is mooi, helder en kleurrijk en de spelonderdelen zijn van hoogwaardige kwaliteit. De interactie tussen spelers is beperkt tot het plaatsen van bijenstapels en het gezamenlijke nectarveld. Het is niet zo gemeen als veel uiterst interactieve spellen, maar er zijn voldoende manieren om elkaar te steken.
Het spelverloop is simpel, want spelers hebben technisch gezien twee keuzes tijdens hun beurt. Spelers porberen echter op een intrigerende wijze naast een bijenraat ook een motor op te bouwen door zoveel mogelijk acties in te plannen. Tijdens het spel proberen spelers namelijk om zoveel mogelijk tegeltjes zo efficiënt mogelijk in hun kolonie te plaatsen om een bijenraat samen te stellen. Ze zijn hierbij beperkt door de vorm van de tegels, maar kunnen toch op tactische wijze deze tegels plaatsen. Ik vind het thema op een leuke wijze geïmplementeerd, doordat spelers een bijenraat maken met zeshoekige cellen waarin spelers honing gaan opslaan. De bijen moeten zoeken naar nectar en pollen om de honing daadwerkelijk te kunnen produceren. Bijen zijn efficiënte en harde werkers (bezig bijtje komt niet nergens vandaan) en spelers dienen die werkmentaliteit toe te passen om dit spel te winnen.
De wijze van het vergaren van acties voelt vernieuwend en verfrissend doordat je de acties bij elkaar moet puzzelen. Je dient niet alleen te plannen welke tegels en dus ook acties je verzameld, maar ook op welke plek je deze tegels in je bijenraat plaatst en wanneer je cellen voltooid door tegels te plaatsen om de acties daadwerkelijk te activeren. Het kan soms lonen om acties/tegels te ’sparen’ om later meerdere cellen tegelijk te completeren en dus een hele reeks aan acties te kunnen voltooien.
Een enorm gepuzzel en een bijzonder leuke uitdaging met voldoende diepgang en daardoor makkelijk te leren, maar lastig om te bij-heersen: wie honing wil eten moet lijden dat de bijen hem steken! Dit spel is zo zoet als honing!
