Laatst plaatsten we een foto van een oprolbaar schaakbord op Instagram – een mooie leren matje met prachtige houten schaakstukken. Daar wilde we uiteraard snel een foto van schieten met casanova Christiaan als handmodel. We ontvingen meerdere reacties dat de koninginnen op de foto op de verkeerde plek stonden. Blunder!
Wellicht was dit een kleine fout die we inderdaad zelf ook door hadden nadat de foto was gemaakt (en voordat we daadwerkelijk een potje gingen schaken) of het was opzettelijk gekozen als de openingszet van deze recensie. Welke van de twee is de waarheid? Niemand zal het ooit weten… Ik hou het maar op een remise.
Ook al zijn we geen beginners – een beginnersfoutje is makkelijk gemaakt.Een gedegen schaakopvoeding is belangrijk, want de schaakwereld is onverbiddelijk. Elke keer als we iets over schaak of schaakvariaties plaatsen, krijgen we meerdere berichten. Om sterk in je schaakschoenen te staan, moet je daarom jong stappen maken in je schaakcarrière. Het perfecte hulpmiddel is Het Verhaal van Koning Schaak waarmee de allerjongsten (en -oudsten) spelenderwijs leren om zo de eerste zet te maken om internationaal grootmeester te worden.
Schaken is steeds populair geworden de afgelopen jaren. Veel mensen pakken het spel (weer) op na de Queen’s Gambit. Sowieso worden er meer spellen gespeeld ‘dankzij’ COVID-19. Genoeg ouders/leerkrachten/begeleiders zullen daarom ook hun kinderen en/of leerlingen bepaalde spellen uitleggen, om zo die kinderen eens te leren omgaan met hun onvermijdelijke verlies. Sommige spelers willen juist een bekwame tegenstander. Hoe leg je het schaakspel goed ui? Het Verhaal van Koning Schaak is een educatief schaakspel/schaakset/bordspel dat jonge kinderen leert schaken met behulp van een kleurrijk geïllustreerd verhalenboek vol grappige illustraties en verhaaltjes en met verschillende spelletjes en opdrachten. In de doos zit een dubbelzijdig schaakbord (met een traditionele schaakbord en een geïllustreerd schaakbord), de traditionele schaakstukken, het boek, zeer stevige kartonnen personages uit het verhaal die je in de schaakstukken kan steken en een stel stevige kartonnen fiches.
Traditioneel schaak heeft veel verschillende stukken met hun eigen regels en eigenaardigheden. Alle speelstukken tegelijkertijd introduceren, kan wellicht overweldigend zijn voor een jonge, onervaren speler. Het prentenboek bestaat uit verschillende hoofdstukken en in elk hoofdstuk maken de spelers kennis met een van de schaakstukken. In ieder hoofdstuk leren ze daarom een schaakstuk (en het bijpassende personage uit het verhaal) beter kennen. Door de schaakstukken stuk voor stuk (hehe) te leren kennen, blijft de hoeveelheid nieuwe informatie dan ook beperkt en behapbaar. De jongste spelers krijgen per hoofdstuk eerst een verhaaltje voorgelezen en oudere spelers kunnen uiteraard zelf dit verhaaltje lezen. In het verhaaltje worden de personages/stukken geconfronteerd met een situatie of probleem die tevens een uitleg geeft aan de regels van een schaakstuk. Zo kan gulzige Koning Schaak slechts één stapje/vakje lopen per zet, omdat zijn zakken vol met eten zitten. Zijn vriend/vijand Koning Trippel is bang voor alles wat geen kussen is en loopt daarom heel voorzichtig door het gras. Voor elk schaakstuk is een grappige achtergrond verzonnen die past bij de regel.
Naast het verhaaltje en de regels van elk stuk, bevat het boekje ook per hoofdstukken verschillende minigames/spellen. Vaak maken deze minigames naast de nieuw ontdekte speelstukken ook gebruik van eerder geïntroduceerde speelstukken en de kartonnen fiches. De minigames zijn er telkens op gericht om de bewegingen van de stukken zoveel mogelijk te herhalen. Zonder teveel van het verhaal weg te geven noem ik een voorbeeld uit hoofdstuk 1 en 2. In die hoofdstukken moeten spelers fiches (voor de witte koning pizzapunten en voor de zwarte koning edelstenen) oprapen door hun stukken te verzetten. Hoofdstuk 2 eindigt met een duel tussen de witte en zwarte koning om te kijken wie als eerste al zijn fiches van het bord weet te rapen. Het boekje raadt ouders/leerkrachten/begeleiders aan om eerst een paar keer de verhaaltjes en minigames van een hoofdstuk te herhalen voordat spelers doorgaan naar het volgende hoofdstuk. Doordat de spelers op verhalende en herhalende manier de verschillende zetten en regels leren, kunnen zij de nieuwe informatie veel beter onthouden.
Aan het einde van het Verhaal van Koning Schaak kennen de jonge spelers alle schaakstukken en basisregels van schaak en zijn zij klaar om hun ouders te verslaan. Het spel leert spelers uiteraard niet alle details, strategieën en/of nuances van het spel, maar wel de basis waarmee zij verder kunnen spelen. Wie weet willen de spelertjes na het Verhaal van Koning Schaak wel op schaakles om hun eigen schaakverhalen te schrijven.
Ik vind het Verhaal van Koning Schaak een erg goed product. De productiekwaliteit is goed: het karton van de doos, het bord, fiches en personages is erg stevig, het boekje van dik en glossy papier, de schaakstukken zijn enorm en de illustraties zijn kleurrijk. De verhaaltjes zijn niet altijd even spannend en kinderlijk, maar dat past perfect bij de doelgroep. Met het Verhaal van Koning Schaak kunnen kinderen op spelenderwijs leren. Spelen en leren? Schaakmat!
