Zoals elke namiddag ging Wasbeer op bezoek bij Vos. Vos was al druk in de weer toen Wasbeer bij haar aanklopte. “Waar ben je toch zo druk mee, Vos” vroeg Wasbeer. Vos keek op van haar karweitjes en staarde indringend in de richting van Wasbeer. “Ik ben me aan het klaarmaken voor de winter” zei Vos “ben jij al wel begonnen?” Wasbeer dacht lang en hard na tot de rook bijna uit zijn oren opsteeg, maar kwam tot het besef dat hij nog niet klaar was voor de winter. De vraag van Vos bracht Wasbeer tot een lichte paniek. Afgelopen laatst had Wasbeer namelijk zijn volledige wintervoorraad aan voedsel soldaat gemaakt. Van de opgespaarde honing, gedroogde bessen, beukennoten, kastanjes, jam, zoete uien, winterpenen en tarwemeel waren enkel nog de glazen voorraadpotten overgebleven. Net toen Vos verse thee voor ze had uitgeschonken, sprong Wasbeer op en nam warrig afscheid. Vos bleef beduusd achter. Toen Wasbeer weer thuiskwam en op zijn kalender keek, zuchtte hij van opluchting: de lente was pas net begonnen.
In het uiterst populaire Creature Comforts, in het Nederlands uitgegeven, door Happy Meeple Games, maken spelers zich winterklaar. Hoe comfortabel is jouw winter?
Doel en spelopzet
In acht (of zes) maanden (rondes) maken de spelers zich klaar voor de winter. Tijdens de lente, zomer en herfst bereiden zij zich voor op de naderende koude en barre tijden. Hoe overleven deze pientere diertjes de winter? Onder andere door genoeg eten te hamsteren en de voorraadkasten rijkelijk te vullen met de lekkerste heerlijkheden. Daarnaast maken de dieren zich comfortabel en vullen hun huisjes met gezellige accessoires, comfortabele meubels, warme dekentjes en uiteraard voldoende leesvoer en speelgoed. De winter is eigenlijk een gezellige tijd en het is niet geheel onaannemelijk dat de verschillende wezentjes uitkijken naar deze periode.
Creature Comforts neemt het worker placement spelmechanisme als uitgangspunt. Door hun houten diertjes in de verschillende rondes op het speelbord te plaatsen, kunnen zij grondstoffen verzamelen. Deze grondstoffen kunnen zij vervolgens gebruiken om comfortkaarten te spelen of verbeteringskaarten te kopen. Met deze kaarten kunnen zij zich voorbereiden op de winter en speciale acties en punten vrijspelen. De speler met de meeste punten aan het einde van het spel wint.
Op het midden van de tafel wordt het dorp (het speelbord geplaatst). In het dorp bevinden zich meerdere plekken waar de spelers grondstoffen kunnen verzamelen. Het speelbord en de acties zijn echter gevarieerd. Er zijn een aantal vaste plekken, maar iedere ronde komt er een nieuwe reiziger in het dorp die speciale acties vrijspeelt. Daarnaast wisselen de seizoenen en ook bijbehorende acties. Bovenaan het speelbord liggen seizoenskaarten met beschikbare acties die iedere ronde wisselen. Het wisselen van deze kaarten zorgt ook voor schaarste van bepaalde grondstoffen per seizoen. Het spel bevat hierdoor ook meer dan voldoende variatie waardoor ieder potje Creature Comforts nieuwe inzichten, strategieën en tactieken opwerpt.
Spelverloop
Creature Comforts is een worker placement met een twist. Iedere ronde komt een nieuwe reiziger naar het dorp. Vervolgens gaan spelers de twee familiedobbelstenen (stenen in hun eigen kleur) werpen. Bij normale worker placement spellen, plaatsen spelers om de beurt hun werkers om grondstoffen te krijgen zodra de werker geplaatst is. Vaak is er beperkt plek voor werkers op het speelbord, waardoor speler elkaar kunnen dwarsbomen. In Creature Comforts plaatsen spelers tegelijkertijd hun werkers op het bord en hierbij kunnen ze elkaar niet ‘blokkeren’. Hierbij gelijk een kanttekening: spelers plaatsen hun werkers slechts ter indicatie welke acties ze mogelijk kunnen verrichten tijdens hun beurt, de actie wordt door het plaatsen van de werker nog niet uitgevoerd.
Acties worden namelijk uitgevoerd door de beschikbaarbare dobbelstenen in te zetten. Op de verschillende actievelden staan aan welke voorwaarden spelers met de beschikbare dobbelstenen moeten voldoen (bijvoorbeeld het afleggen van dobbelstenen met een specifieke waarde). Aan het begin van een ronde rolt iedereen al de twee familiedobbelstenen. Hiermee kunnen zij inschatten welke acties zij mogelijk al kunnen ondernemen. Tijdens een ronde, maar pas nadat de werkers zijn geplaatst, worden de algemeen beschikbare dobbelstenen geworpen. Om de beurt zetten de spelers de voor hun beschikbare dobbelstenen (dat zijn dan de familiedobbelstenen en de algemene dobbelstenen) in om acties te verrichten. Spelers kunnen enkel acties ondernemen waar hun werkers staan, en de kans is groot dat sommige werkers en de gekozen acties onbenut blijven.
Spelers hebben echter een ruime mogelijkheid om hun dobbelstenen in te zetten en kunnen ook de waardes van een worp beïnvloeden. Kan (of wil) een speler echt helemaal niks met een bepaalde dobbelsteen, dan krijgt deze speler hiervoor een fiche die deze speler later weer kan inzetten om de waarde van een dobbelsteen te veranderen.
Met de acties kunnen spelers grondstoffen of andere voorwerpen verzamelen. Spelers kunnen ook grondstoffen en voorwerpen ruilen of comfortkaarten en/of verbeterkaarten kopen. Met de verzamelde grondstoffen kunnen de verworven comfortkaarten worden gespeeld. Met deze kaarten kunnen spelers proberen de meeste punten te verzamelen om het spel te winnen.
Conclusie
Creature Comforts is een prachtige productie. De kwaliteit van de onderdelen (zeker van de deluxe houten versie) is indrukwekkend. Het thema is uiterst gezellig en gemoedelijk en de prachtige illustraties van Shawna J.C. Tenney wekken nostalgische gevoelens op van klassieke kinderboeken, prentenboeken en fabels. Creature Comforts doet mij bijvoorbeeld denken aan de werken van de Nederlandse auteur Toon Tellegen die met zijn werken, waarin dieren vaak de hoofdrol spelen, alledaagse, absurdistische en filosofische kwesties worden behandeld. De intro van deze recensie is niet voor niets geïnspireerd op de werken van Tellegen. Dat maakt dat Creature Comforts al gelijk een zeer uitnodigend spel is.
De vergelijking met Everdell gaat al snel op. Net als Creature Comforts is Everdell een worker placement waarbij dieren in de verschillende seizoenen zich klaar maken voor de winter. Er worden grondstoffen verzameld en met verworven grondstoffen worden kaarten gespeeld. De vergelijking tussen Everdell is in beginsel terecht, maar tegelijkertijd ook onterecht. Beiden spellen gebruiken een vergelijkbaar spelmechanisme en thema als uitgangspunt, maar de daadwerkelijke uitwerking van beide spellen is verschillend. Sommige spelletjesfanaten schrijven dat Creature Comforts een minder complexe versie is van Everdell, maar daar ben ik het stellig mee oneens.
Everdell is een klassiekere worker placement, iedere beurt spelen spelers hun werkers op locaties met beperkte capaciteit. De twist op het genre van Everdell is tweeledig. Aan de ene kant, kent Everdell geen klassieke rondes. Spelers bepalen zelf wanneer zij van seizoen en ronde wisselen. Hierdoor begeven sommige spelers zich dus in verschillende fases van het spel en hebben dus mogelijk andere mogelijkheden. Daarnaast ligt het hart van Everdell in de kaarten. Met de kaarten bouwen spelers een heus punten en actiesysteem op. Everdell is hierdoor veel meer een engine builder dan een worker placement. Strategie speelt bij Everdell een veel belangrijkere rol. Geluk en dus tactiek speler zeker een rol, maar de speler met langste adem zal veelal de eerste plaats op het podium betreden. Spelers kunnen elkaar blokkeren en er zijn zelfs uitbreidingen en kaarten waarbij spelers direct andere spelers kunnen beïnvloeden. Hierdoor is Everdell relatief interactief voor een worker placement.
Ook Creature Comforts is een worker placement met een twist. Geluk en het tegengaan daarvan spelen een belangrijke rol. De dobbelstenen (en dus geluk) beperken een speler aanzienlijk in de mogelijkheden op een positieve manier. Spelers zijn hierdoor veel meer aangewezen op tactiek dan op strategie. Aan het begin van een ronde moeten spelers een inschatting maken welke acties zij mogelijk kunnen ondernemen, maar moeten deze spelers ook beducht zijn om hun tactiek te kunnen veranderen. Alle spelers zitten in hetzelfde schuitje, dus op geen enkel moment voelt het spel oneerlijk. De uitwerking van het spelmechanisme geeft mij hierdoor dan een andere spelervaring dan Everdell en beide spellen hebben een duidelijk bestaansrecht. Creature Comforts is overigens ook niet minder complex. De complexiteit valt te overzien: het spel is eenvoudig te leren en het spelverloop is intuïtief, maar er zijn voldoende keuzes, onderdelen en elementen waar spelers rekening mee moeten houden. Het is dus goed geschikt voor ervaren spelers, maar ook voor families met kinderen met voldoende speelervaring. Het is vooral een goede uitdaging voor iedereen.
Door de verschillende reizigers en seizoenen is Creature Comforts ook zeer gevarieerd. De interactie tussen spelers is echter beperkt tot de beschikbaarheid van kaarten op de ’markt’: mogelijk koop jij een kaart die andere speler graag wilde, maar er zijn voldoende kaarten voor iedereen. Creature Comforts is hierdoor een comfortabel en vriendelijk spel zonder al te veel confrontatie. Een klein nadeel van Creature Comforts zit hem in de spelduur. Tijdens een beurt van een andere speler ben je vooral aan het wachten, door het gebrek aan interactie is een beurt van een andere speler daardoor ook minder innemend. Creature Comforts speel ik daarom ook het liefste met 2 of 3 spelers. Met dat aantal is het een rustgevend en gezellig spel.
Creature Comforts is dus erg door het kleurrijke en vrolijke thema en de rustgevende gameplay!
Wat vinden de anderen:
“Creature comforts geeft met de art work en opzet van het spel ook een bepaald comfortabel gevoel, wat mij persoonlijk erg trekt. Speel creature comforts echter niet met al teveel spelers, omdat je anders veel wachttijd hebt. Het is wat mij betreft (mede daarom) ook erg zoekende naar de juiste doelgroep, ik kan me voorstellen dat dit voor minder ervaren kinderen soms toch te lastig en lang wachten is. Ik heb me zelf ondanks de wachttijd prima vermaakt.”
Chris
“Creature Comforts is een leuk alternatief voor bewezen worker placement spellen zoals Architecten van het Westelijk Koninkrijk en Euphoria. Met 2-3 spelers speelt het spel redelijk lekker weg en het thema is erg vriendelijk. Met 4 of 5 spelers duurt het soms net iets te lang. Zijn worker placement spellen helemaal nieuw voor je, dan raad ik je aan te beginnen met een van de hiervoor genoemde spellen omdat die vlotter wegspelen en net iets duidelijker zijn en anders kun je rechtstreeks in Creature Comforts duiken.”
Rick
