Review: Phanerozoic (Broken Mill Games)


Phanerozoic is het nieuwste spel van Pepijn van Loon, een ver geëvolueerde homo ludens ofwel: spelende mens. Eerder ontwikkelde deze jongen uit de lage landen, via zijn eigen uitgeverij Broken Mill, Heroes of Tenefyr, een coöperatieve deckbuilder, en het kleurrijke spel World Stitchers. Nu is het tijd om planten en dieren te evolueren, muteren en uit te sterven – of juist te laten opbloeien om zo je persoonlijke doelen te behalen. Beïnvloed jij als beste de voedselketen in Phanerozoic? Nu live op Kickstarter. Wij mochten een prototype testen, de artwork was dus nog niet finaal.

Om even Wikipedia – aangezien ik geen bioloog, ecoloog of geoloog ben – vrij te vertalen: het Phanerozoïcum is het huidige en laatste van de vier bekende geologische tijdperken in de geologische tijdschaal van onze aardkloot en beslaat de periode van 538,8 miljoen jaar geleden tot nu. Dat is best oud, moet ook deze dertigplusser bekennen. Het Phanerozoïcum is het tijdperk waarin overvloedig dierlijk en plantaardig leven zich over de aarde heeft verspreid, gediversifieerd
en verschillende niches op het aardoppervlak heeft gekoloniseerd. Dit begon met het Cambrium, de periode waarin dieren voor het eerst harde schalen ontwikkelden die duidelijk bewaard zijn gebleven in de fossielen. Dieren en planten muteerden, evolueerden en stierven uit. Precies wat spelers in dit spel ook gaan ervaren.

In het spel krijg iedere speler een set geheime doelen waar de speler aan het einde van het spel punten mee kan verdienen. Spelers verdienen punten als bepaalde dieren en/of planten wel of niet zijn overgebleven en uitgestorven en ook punten voor specifieke soorten kaarten/mutaties.

Tijdens het spel gaan spelers nieuwe planten en dieren spelen, muteren, evolueren en gaan
daarna de hongerige planten en dieren op zoek naar voedsel. Is er niet genoeg voedsel dan vermindert de populatie. Erg hongerige planten en dieren kunnen er tevens voor zorgen dat andere planten of dieren uitsterven. Overpopulatie kan een groot probleem worden, dus moeten spelers slim puzzelen en bepaalde kaarten op weg helpen door juiste mutaties te spelen. Zo hadden wij tijdens een potje een te grote groep schorpioenen die andere dieren verpulverden,
maar gelukkig was dit opgelost door de schorpioenen wat fotosynthese te leren.

Maar hoe gaan spelers evolueren, muteren en kaarten spelen? Spelers gaan eerst kaarten draften op een enigszins afwijkende wijze. Spelers krijgen kaarten op hand en kiezen eentje uit. De overige kaarten gaan in een gezamenlijk pool waar spelers vervolgens ook uit draften. Spelers houden drie kaarten over en gebruiken deze om acties uit te voeren.

Kaarten kun je spelen, afleggen of bewaren. Om een dier of plant te spelen, moet een van de aanwezige planten of dieren – aan het begin zijn er algen en trilobiet – geschikt zijn als voorloper van de nieuwe kaart. Er moet een mutatie zijn en er er moeten eigenschappen overeenkomen. Naast dieren en planten zijn er ook mutaties om dieren of planten nieuwe eigenschappen te geven en ook gebeurtenissen met eenmalige effecten.

Nadat spelers acties hebben ondernomen gaan de planten en dieren eten in volgorde van hun locaties (zoals aangeven op de kaarten). Elk diertje of plantje heeft een hoeveelheid aan populatie die gevoed moet worden met zonlicht, planten en/of dieren. De kaarten eten in beginsel in dezelfde locaties en de omvang bepaalt hoeveel ze moeten eten. Afhankelijk van het voeden groeien populaties en worden populaties kleiner.

Phanerozoic heeft een intrigerende puzzel waarbij het interessant is om de planten en dieren te muteren om zo nieuwe kaarten te spelen en ook de voedselketen te beïnvloeden om je persoonlijke doelen te halen. Hierdoor is het wel een fikse puzzel en hierdoor kan dit best complex zijn om rekening te houden met zowel het spel als met de mogelijke acties van je tegenspeler terwijl je ook diens geheime doelen probeert te gissen om ze zodanig dwars te bomen dat hun kans op overwinning uitstervende wordt. Het mechanisme steekt slim in elkaar, maar verwacht dus een breinbreker is een klein doosje.