Stel je eens voor… Je bent in een Afrikaans wildpark waar dieren vrij rondlopen en worden beschermd tegen rovers en stropers, terwijl ze toch in hun eigen habitat en omgeving kunnen zijn. De absolute toppers van Afrika zijn natuurlijk de Big Five: de leeuw, het luipaard, de zwarte neushoorn, de Afrikaanse bosolifant en de Afrikaanse buffel. Zij zijn voorbeelden van majestueuze megafauna. In Habitats ga je dieren veilig stellen in een vertrouwde omgeving: hun Habitats. De Big Five komt voorbij, maar ook wat andere bekende en bijzonder wezens passeren de revue zoals de honingdas en de honingbij.
Doel
De titel van het spel geeft eigenlijk al een beetje weg wat spelers in dit spel zullen doen, namelijk het bouwen van verschillende habitatten door tegels neer en aan te leggen. Elke speler neemt de rol aan van de opzichter van een groot wildpark vol flora en fauna en krijgt de sleutels van een 4×4 waarmee ze op zoek gaan naar de prachtigste dieren, planten, maar ook verschillende voorzieningen om hun park mee in te richten. Ieder dier heeft hun natuurlijke habitat nodig zoals grasland, struikgewas, rotsen en/of meren en vaak zelfs een combinatie daarvan. Ieder dier heeft andere wensen en daarom moet je op de juiste manier je park bij elkaar puzzelen.
Een dier (oftewel een tegel) is enkel gelukkig als voor het beestje het natuurlijke habitat op de juiste manier is nagebootst en anders levert dit dier geen punten op aan het einde van het spel. Naast dieren verdienen spelers ook punten met andere tegels (zoals bloemen, kampen, torens, toeristen en poorten) in het park.
Spelopzet
Aan het begin van het spel wordt een van langwerpige tegels op de juiste zijde voor de relevante hoeveelheid spelers op tafel geplaatst. Deze tegel geeft aan in welk patroon er habitattegels op tafel worden geplaatst om de ‘markt’ te vormen, de startposities van de spelers en de hoeveelheid rondes per jaar. Daarnaast heeft deze tegel twee inkepingen per jaar. In deze inkepingen worden willekeurige doeltegels geplaatst. Deze tegels geven aan welke doelen spelers kunnen behalen om punten te scoren aan het einde van een jaar.
Iedere speler krijgt een jeep (een houten meeple) en alvast een starttegel (met een ingang) om hun park mee te beginnen. De zak wordt gevuld met de habitattegels en uit deze zak worden tegels getrokken en in het juiste patroon neergelegd om de markt te vormen. Spelers zijn klaar om aan hun wildpark te gaan bouwen..
Spelverloop
Een beurt in Habitats bestaat altijd uit de volgende handelingen: take (pak), drive (rij), draw (trek) en place (leg). Tijdens je beurt pak je namelijk een van de tegels die direct voor, links of rechts van je jeep pakt. Je mag dus geen tegel pakken ie achter je jeep liggen, maar je mag wel ‘door’ een andere jeep heen. Vervolgens rij je jouw jeep in de richting van de tegel die je zojuist gepakt hebt, trek je een nieuwe tegel uit de zak en plaatst deze op de lege plek die is ontstaan, door het verplaatsen van jouw jeep. De tegel die je aan het begin van je beurt uit de markt het gepakt, leg je op een plek naar keuze in je park en je beurt is voorbij.
Zo simpel kan een spel zijn! Habitats heeft maar een paar regels, maar het complexe, strategische en tactische volgt uit de puntentelling. Alle soorten tegels hebben namelijk een bijzondere manier van scoren en de velen tegels zijn vaak uniek.
Dierentegels bevatten bollen met verschillende kleuren of bloemen. Dit geeft weer welke tegels en/of habitatten (groepjes aan tegels in met dezelfde achtergrondkleur) aan deze dierentegels moeten liggen. Dierentegels hebben allemaal ook een eigen achtergrondkleur, dus je probeert de juiste dieren bij elkaar te puzzelen. Bloemen leveren een punt op en hebben een achtergrondkleur. Met bloemen en dieren kun je ook extra punten verdienen door wachttorens te plaatsen. Door dieren en bloemen in bepaalde patronen te leggen, verdien je punten met deze toren. Torens hebben zelf overigens geen kleur. Met poorten en kampen verdienen spelers punten door deze tegels in te bouwen en met toeristen kunnen spelers punten verdienen met grotere habitatten.
Aan het einde van elk jaar (na een x-aantal rondes) kijken spelers of zij aan de twee doelen hebben voldaan en welke speler met betrekking tot ieder van de twee doelen de beste score heeft. Spelers krijgen punten afhankelijk van hun score. Aan het einde van het spel ontvangen spelers punten op basis van hun park en de plaatsing van hun tegels. Tijdens het spel kunnen spelers met fiches eenvoudig bijhouden welke dieren al aan hun ‘voorwaarden’ voldaan.
Oordeel
Habitats is een heerlijke puzzel en breinbreker. Het spel heeft zoals ik hierboven al omschreef weinig regels, maar bijzonder veel diepgang. Een verglijkbare puzzel met tegels ken je wellicht al van Nova Luna, een spel van dezelfde maker als Habitats. Habitats is echter eerder al eens in een andere editie verschenen. Deze editie van Allplay (voorheen Board Game Tables) is bijzonder fraai vormgegeven en heeft een hoge kwaliteit. De tegels zijn stevig, de trekzak is prachtig en de meeples zijn gedetailleerd. Habitats is overigens qua puzzel nog net wat omvangrijker dan Nova Luna en het thema spreekt meer tot de verbeelding.
Het spelverloop, maar ook de puzzel is intuïtief waardoor je Habitats makkelijk oppikt en uitlegt aan nieuwe spelers. Doordat het spel veel verschillende doelen, maar ook habitattegels bevat is ieder potje ook anders qua strategie, waardoor het spel niet snel zal vervelen. Plezier voor menig dier!